top of page

7 Maddede Erkeklerin Kadınlardan Öğrenebileceği Liderlik Tüyoları



Tomas Chamorro-Premuzic & Cindy Gallop – 7 Leadership Lessons Men Can Learn

from Women


Kuruluşların tepesindeki insanların çoğu erkek olsa da araştırmalar etkili bir şekilde liderlik etmek için gereken özelliklere sahip olanların aslında kadınlar olduğunu gösteriyor. Bu nedenle, kadın yöneticilere kariyerlerinde ilerlemeleri için erkekler gibi davranmalarını tavsiye etmek yerine, topluma, kadınlara benzemeye çalışan daha fazla erkek lider tarafından daha iyi hizmet verilebilir.


Karşı cinsten öğrenebilecekleri yedi büyük ders vardır. Dayanacak bir şeyiniz olmadığında sınırlarınızı zorlamayın. Kendi sınırlarınızı bilin. Dönüşüm yoluyla motive edin. İnsanlarınızı kendinizin önüne koyun. Emir vermeyin; empati kurun. Başkalarını yükseltmeye odaklanın. Ve alçakgönüllü olun.


Daha fazla kadının lider olmasını sağlamak ve böylece iktidar saflarında yetersiz temsil edilmelerini tersine çevirmek konusunda büyük bir kamu yararı olmasına rağmen, kadınların erkekleri taklit etmesi gerektiği yanılgısına dayanan çok fazla çözüm önerisi var. Görüş şudur: "En üst düzey rollerin çoğuna erkekler sahipse, bir şeyleri doğru yapıyor olmalılar, öyleyse neden kadınları onlar gibi davranmaya zorlamıyorsunuz?"


Ancak bu mantık, baskın bir çoğunlukla erkek olan çoğu liderin nispeten sönük performansını açıklayamaz. Daha önce de tartıştığımız gibi, asıl sorun yetkin kadın lider eksikliği değil; yetersiz erkekler için çok az engel olması ki bu durum kendine fazla güvenen, narsist ve ahlak ilkesi olmayan yetkili kişilerin fazlalığını açıklıyor.


Sonuç olarak, liderlik etkinliğindeki (iyi performans göstermek için gereken) cinsiyet farklılıkları, liderliğin ortaya çıkışındaki (en tepeye çıkmak için gereken) cinsiyet farklılıkları ile paralel gitmemektedir. Dahası araştırmalar, üst düzey erkek liderlerin yaygınlığının erkeklerde üstün liderlik yeteneğinin bir ürünü olmadığını gösteriyor. Tersine, meta-analizler de dahil olmak üzere büyük nicel araştırmalar, liderlik yeteneğinde cinsiyet farklılıklarının ya olmadığını ya da aslında kadınların lehine olduğunu gösteriyor.


Bunu akılda tutarak, önerilen çözümü tersine çevirmek daha mantıklı olacaktır: Kadınları, (çoğu beceriksiz olan) erkek liderler gibi davranmaya teşvik etmek yerine, iktidardaki erkeklerden, kadınlarda daha yaygın olarak bulunan daha etkili liderlik davranışlarından bazılarını benimsemelerini istemeliyiz. Bu hem yetkin erkeklerin hem de kadınların ilerlemesinin önünü açabilecek daha iyi rol modellerden oluşan bir havuz yaratacaktır.


Erkekler için Liderlik Dersleri


İşte çoğu erkeğin kadınlardan öğrenebileceği bazı kritik liderlik dersleri…


1. Dayanacak bir şeyiniz olmadığında sınırlarınızı zorlamayın


Kadınlara atılganlık, cüret veya kendine güven gibi nitelikler söz konusu olduğunda “sınırlarını zorla” denme eğilimi var. Erkeklerde bu tür nitelikler kendini geliştirme, başkalarının başarılarından övgü alma ve saldırgan davranışlar sergileme şeklinde kendini gösterebilir.


Sınırlarını zorlamak ile bir şey de- özellikle erkekler için- iyi olmak arasında hiçbir zaman güçlü bir ilişki olmadığı için, daha iyi bir seçenek, onu destekleyecek yeteneklerden yoksun olduklarında sınırlarını zorlayan insanlara aldanmaktan vazgeçmek olacaktır.


Mantıklı bir dünyada, insanları uzmanlıkları, geçmiş performansları ve ilgili liderlik yetkinlikleri açısından inceleyerek, kendilerine güvenmek yerine işinin ehli olduklarında liderlik rollerine terfi ettirirdik (ör. zeka, merak, empati, dürüstlük ve koçluk yapılabilirlik). Tüm bu özelliklerin, tipik iş görüşmesinden ziyade bilime dayalı değerlendirmelerle çok daha iyi değerlendirildiğini unutmayın.


2. Kendi sınırlarınızı bilin


Kişinin kendine olan inancını öven kutlayan bir dünyada yaşıyoruz, ancak öz-farkındalığa sahip olmak çok daha önemli. Ve çoğu zaman ikisi arasında bir çatışma var. Örneğin, sınırlamalarınızın (kusurlarınızın ve zayıflıklarınızın) farkındalığı, hızla yükselen özgüven seviyeleriyle bağdaşmaz ve kendinden şüphe ve güvensizliklerden tamamen yoksun olmanın tek nedeni yanılsamadır.


Kadınlar kişisel gelişim literatüründe (ve popüler medyanın çoğunda) tasvir edildiği kadar özgüvensiz olmasalar da araştırmalar onların genellikle erkeklerden daha az kendinden fazlasıyla emin olduklarını gösteriyor.


Bu iyi bir haber çünkü insanların onları nasıl gördüğünü anlamalarını sağlıyor ve onlara olmak istedikleri yer ile gerçekte bulundukları yer arasındaki boşlukları tespit etme gücü veriyor. Kendilerini diğerlerinden daha eleştirel bir şekilde görebilen insanlar, aşırı hazırlık yapmak anlamına gelse bile daha iyi hazırlanabilirler ve bu, yetkinliğinizi ve performansınızı artırmanın sağlam bir yoludur.


3. Dönüşüm yoluyla motive edin


Akademik araştırmalar, kadınların ilham yoluyla, insanların tutum ve inançlarını dönüştürme ve insanları anlam ve amaç doğrultusunda (ödül-ceza sistemi yerine) hizaya getirme konusunda liderlik etmesinin erkeklerden daha olası olduğunu gösteriyor.


Dönüşümcü liderlik, daha yüksek düzeyde ekip katılımı, performans ve üretkenlik ile bağlantılı olduğundan, liderlerin performansını iyileştirmenin kritik bir yoludur. Erkekler, insanların kalplerini ve ruhlarını kazanmak için daha fazla zaman harcarlarsa, EQ (Emotional Quotient) ve IQ'ya (Intelligence Quotient) daha fazla yaslanmak yerine hem EQ hem de IQ ile liderlik ederlerse ve davranışlardan ziyade inançlarda bir değişikliği beslerlerse, daha iyi lider olurlar.


4. Çalışanlarınızı Kendinizin Önüne Koyun


Ana odak noktanız kendiniz olduğunda, bir grup insanı yüksek performanslı bir takıma dönüştürmek çok zordur. Liderliği yüceltilmiş bir kariyer hedefi ve bireysel başarı olarak gören insanlar, ekiplerinin mutluluğunu artırmak ve astlarının potansiyelini ortaya çıkarmak için fazla bencildir. Sadece daha büyük bir maaş çeki, köşe ofisi, daha kıdemli bir unvan veya herhangi bir statü peşinde olduğu için lider olmakla ilgilenen bir kişi hayal edin.


Açıkçası, başkalarını daha iyi hale getirmekle doğal olarak daha az ilgileneceklerdir; tek amaçları kendileri için daha başarılı olmaktır. Erkekler genellikle kadınlardan daha fazla ben odaklı olduklarından, narsist ve bencil bir şekilde liderlik etme olasılıkları daha yüksektir. Ortalama bir erkek lider, performansını geliştirmek istiyorsa, daha az bencil bir liderlik tarzı benimsemesinde fayda var.


5. Emir vermeyin; empati kurun


Tarih boyunca kadınlara lider olamayacak kadar kibar ve şefkatli olduklarını söyledik, ancak kibar ve şefkatli olmayan birinin etkili bir şekilde liderlik edebileceği fikri gerçeklikle çelişiyor.


Orta çağda yaşamıyoruz. Yirmi birinci yüzyıl liderliği, liderlerin takipçileriyle duygusal bir bağ kurmasını talep ediyor ve liderlerin makineleşmekten kaçınmasını beklemenin tek nedeni muhtemelen bu olabilir.


Gerçekten de yapay zeka, liderliğin teknik ve zorlu beceri unsurlarını ele geçirecek olsa da, iş hayatında insanlar olduğu sürece, yalnızca insanların sağlayabileceği –makinelerin değil- onaylama, takdir ve empati için can atacaklar. Erkekler, kadınları izleyerek ve onlara öykünerek bunu etkili bir şekilde nasıl yapacakları hakkında çok şey öğrenebilirler.


6. Başkalarını yüceltmeye odaklanın


Kadın liderlerin, erkek liderlere kıyasla koçluk yapma, akıl hocalığı yapma ve astlarını geliştirme olasılıklarının daha yüksek olduğu kanıtlanmıştır. İnsanların büyümesine yardımcı olmak için geri bildirim ve yönlendirme kullanan gerçek yetenek temsilcileridirler. Bu, çalışanlarla ilişkilerinde daha az faydacı ve daha stratejik olmak anlamına gelir ve aynı zamanda kendilerinden daha iyi insanları işe almaya açık olmayı da içerir, çünkü onların egoları buna daha az engel olur. Bu, diğer insanların potansiyelini ortaya çıkarmalarına ve ekiplerinde etkili iş birliğini teşvik etmelerine olanak tanır. Ben odaklı ve ben merkezli liderlerin cazibesine kapılsak da bu tür bireylerin bir grup insanı yüksek performanslı bir ekibe dönüştürme olasılığı düşüktür.


"Alçakgönüllü" olduğunuzu söylemeyin, Mütevazı olun


Yaklaşık 20 yıldır alçakgönüllü liderler arıyoruz, ancak kendine aşırı fazla güvenen ve narsist (genellikle kadın olmayan) kişilere yönelmeye devam ediyoruz. Alçakgönüllülük konusunda köklü cinsiyet farklılıkları vardır ve bunlar kadınların lehinedir. Elbette tüm kadınlar mütevazi değildir, ancak alçakgönüllü liderler seçmek, erkek liderlerden daha fazla kadın liderle sonuçlanacaktır.


Alçakgönüllülük temelde dişil bir özelliktir. Aynı zamanda büyük bir lider olmak için gerekli olan bir şeydir. Alçakgönüllülük olmadan, sorumlu herkesin hatalarını kabul etmesi, tecrübelerinden ders çıkarması, diğer insanların bakış açılarını dikkate alması ve değişime ve daha iyi olmaya hevesli olması çok zor olacaktır. Belki de mesele erkeklerin bunu göstermek istememesi veya gösterememeleri değil, gösterdikleri zaman onları yöneticilik rolleri için görevlerinden almamızdır. Bu değişmek zorunda, çünkü alçakgönüllülük hem erkeklerde hem de kadınlarda liderlik etkinliğinin kritik bir itici gücüdür.


Bunu okumak sizi rahatsız mı etti?


Kendinize neden diye sorun. Eğer bir erkekseniz, bu size beyaz erkeklere ve toksik erkekliğe karşı bir kampanya olduğunu ve öfkeli feminizmin yükselişte olduğunu hissettiriyor mu? Bu tepki, kendinizi daha başarılı kılmak için neler yapabileceğinizi kadınlardan öğrenmenize engel oluyor. Eğer bir kadınsanız ve/veya bir feministseniz, kadınların genellikle erkeklerden daha fazla kadınsı özellikler sergilediği fikrini reddediyor musunuz? Ortalama bir kadının ortalama bir erkekten daha fazla liderlik potansiyeline sahip olmasının nedeni tam olarak budur.


Günün sonunda, görüşlerimizin tek tartışmalı yönü, liderlikte artan kadın temsilinin meritokrasiyi azaltmaktan ziyade artıracağı fikridir. En iyi toplumsal cinsiyet eşitliği müdahalesi, yetenek ve potansiyelin eşitliğine odaklanmaktır ve bu, kadınlara her zaman erkeklerden liderlik yaklaşımlarını öğrenmeleri söylendiği kadar, erkeklerin kadınlardan farklı liderlik yaklaşımlarını öğrenmelerini sağlamak için cinsiyet eşitliğine sahip bir liderliğe sahip olduğumuzda olur. Bu makale kısa bir alıntıdır. Beyler, bu dersler liderlik gelişiminizi hızlandırır. Kadınlar, neden şu ana kadar lider olmanızın gerektiğinin ve hak ettiğiniz şeyi neden şimdi talep etmeniz gerektiğinin sebepleri bunlardır.


Kaynak: Tomas Chamorro-Premuzic & Cindy Gallop – 7 Leadership Lessons Men Can Learn from Women


Çeviren: Büşra Arabacı Elmas



bottom of page